Zamknij X

INFORMACJA DOTYCZĄCA PLIKÓW COOKIES:

Ten serwis stosuje pliki cookies. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że będą one umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia.

BEZPIECZNA LINIA NACZYNIOWA
  • Strona główna
  •   |  
  • O portalu
  •   |  
  • Mapa strony
  • Zator Powietrzny
    • Definicja Przyczyny
    • Przyczyny
    • Konsekwencje
    • Strategie Zapobiegania
    • Literatura
    • Biblioteka
    • Produkty służące zapobieganiu ryzyka
  • Skażenia Substancjami Chemicznymi
    • Definicja Przyczyny
    • Konsekwencje
    • Strategie Prewencyjne
    • Produkty służące zapobieganiu ryzyka
    • Literatura
  • Niezgodność Lekowa
    • Definicja
    • Przyczyny
    • Konsekwencje
    • Strategie Prewencyjne
    • Produkty służące zapobieganiu ryzyka
    • Literatura
  • Zanieczyszczenie Cząsteczkowe
    • Definicja Przyczyny
    • Konsekwencje
    • Strategie Zapobiegania
    • Produkty służące zapobieganiu ryzyka
    • Literatura
  • Zakłucia
    • Definicja zagrożenia
    • Przyczyny
    • Konsekwencje
    • Strategie zapobiegawcze
    • Zapobieganie ryzyku
    • Literatura
  • Zakażenia krwiopochodne
    • Zagrożenie dla pracowników służby zdrowia
    • Częstotliwość
    • Choroby zakaźne
    • Epidemiologia
    • Koszt
    • Ustawodawstwo Unii Europejskiej
    • Produkty służące zapobieganiu ryzyka
    • Literatura
    • Wykaz terminów
    • Stowarzyszenie „Prometeusze”
    • Biblioteka
  • Zakażenia Mikrobiologiczne
    • Definicja zagrożenia
    • Przyczyny
    • Konsekwencje
    • Strategie zapobiegania
    • Zapobieganie ryzyku
    • Literatura
Definicja zagrożenia
  • Strona główna 
  • Zakażenia Mikrobiologiczne 
  • Definicja zagrożenia
  • Definicja zagrożenia
  • Przyczyny
  • Konsekwencje
  • Strategie zapobiegania
  • Zapobieganie ryzyku
  • Literatura

Zakażenia Mikrobiologiczne - Definicja zagrożenia

Definicja: Zakażenie  mikrobiologiczne
Zakażenie mikrobiologiczne opisuje sytuację niezamierzonego lub przypadkowego wprowadzenia materiału zakaźnego, jak na przykład bakterie, drożdże, pleśń, grzyby, wirusy, priony, pierwotniaki lub inne toksyny i produkty uboczne  1 , 2  
 
„Zakażenie szpitalne – zwane także „zakażeniem nabytym w szpitalu” definiowane jest jako:
Zakażenie pojawiające się u pacjenta leczonego w szpitalu lub innej placówce służby zdrowia, u którego danego zakażenia nie stwierdzono, ani nie stwierdzono inkubacji substancji zakaźnych, w czasie przyjmowania do szpitala lub innej placówki służby zdrowia. Pojęcie to obejmuje zakażenia nabyte w szpitalu, ale objawiające się po wypisie, a także zakażenia pojawiające się wśród personelu danej placówki.” 3


Toksyczne produkty uboczne mikroorganizmów


Endotoksyny:
Najpopularniejszym przykładem endotoksyn są lipopolisacharydy (LPS), występujące w błonie zewnętrznej bakterii Gram-ujemnych. W przypadku rozpadu tej błony, np. w sytuacji obumierania bakterii, LPS są uwalniane. LPS są odporne na wysoką temperaturę i wywołują znaczny wzrost temperatury, dreszcze, sepsę i nieodwracalny wstrząs.

Egzotoksyny:
Egzotoksyny to substancje toksyczne, które są aktywnie wydzielane lub uwalniane przez takie mikroorganizmy, jak bakterie, grzyby, algi i pierwotniaki. Mogą one poważnie uszkodzić organizm gospodarza, niszcząc komórki lub zaburzając normalny metabolizm. Egzotoksyny w większości giną w wysokich temperaturach. Na przykład Clostridium tetani produkuje tetanospazminę, która to wywołuje objawy tężca; Vibrio cholerae produkuje toksynę cholery, która z kolei wywołuje objawy cholery

 
Przyczyny
Rodzaje patogenów mikrobiologicznych

Istnieje szeroka gama patogenów mikrobiologicznych, które mogą wywoływać zanieczyszczenie i prowadzić do infekcji. Wśród tych grup wyróżnić można kilkanaście różnych typów patogenów:
  1. Bakterie: to mikroorganizmy o rozmiarach dochodzących do 5 μm, a w kontekście dyskusji o zanieczyszczeniu mikrobiologicznym, reprezentują najistotniejszą grupę patogenów. Ze względu na budowę ścianki komórkowej bakterie podzielić można na bakterie Gram-dodatnie i Gram-ujemne (patrz Rysunek 2, Meningococcus-Bacteria).

    Bakterie można dalej dzielić na:

    1. Bakterie „komensalne”: obecne w normalnej florze zdrowych ludzi. Są one zwykle nieszkodliwe dla zdrowych ludzi, a nawet pełnią istotną funkcję zapobiegając kolonizacji organizmu przez mikroorganizmy patogenne. Niemniej jednak część komensalnych może wywoływać zakażenia, jeśli organizm gospodarza jest osłabiony lub w przypadku, kiedy bakterie takie przedostaną się do wnętrza tkanki gospodarza.
    2. Bakterie patogenne: charakteryzują się większą zjadliwością i wywołują infekcje bez względu na to, w jakim stanie znajduje się organizm gospodarza.
  2. Wirusy: organizmy subkomórkowe o wymiarach 20-200 nm. Wirusy występują z lub bez otoczki (wnętrze w większej części pochodzi z błony nosiciela otaczającej wirusa) i mogą wywoływać poważne zakażenia (patrz Rysunek 3, Wirus-HI).
  3. Priony: zakaźne cząsteczki białkowe. Są to najmniejsze patogeny, osiągające wymiary poniżej 5 nm.

    Zarówno wirusy jak i priony nie posiadają własnego metabolizmu, w związku z czym nie są uznawane za organizmy żywe. Do namnażanie wykorzystują metabolizm organizmu gospodarza.
  4. Grzyby, drożdże i pierwotniaki o średnicy dochodzącej do 200 μm to trzy kolejne grupy organizmów zakaźnych 3 . Na rysunku 3 pokazano Mycelium, wegetatywną strukturę grzybni, Penicillium digitatum.
 
W normalnych warunkach jedna pojedyncza bakteria nie wywoła żadnej szkody. Niemniej jednak nawet pojedyncza bakteria może szybko rozmnożyć się w miliony sztuk: w optymalnych warunkach bakteria jak na przykład Escherischia coli może podwoić swoją liczebność co 20 minut.

Należy także pamiętać o tym, że kilkanaście różnych patogenów może przetrwać w ekstremalnych warunkach, np. wirus wirusowego zapalenia wątroby typu C może zarażać nawet po przebywaniu przez okres 7 dni na suchej powierzchni 4
 

Rys. 1: Meningococcus-Bacteria pod mikroskopem elektronowym (SEM) Rys. 2: Wirus-HI Rys. 3: Zdjęcie fotomikrograficzne grzyba Penicillium digitatum, na którym widoczne są konidiofory i spory.
Rys. 1: Meningococcus-Bacteria pod mikroskopem elektronowym (SEM) Rys. 2: Wirus-HI Rys. 3: Zdjęcie fotomikrograficzne grzyba Penicillium digitatum, na którym widoczne są konidiofory i spory.

Zakażenia szpitalne są szeroko rozpowszechnione. Są to istotne czynniki warunkujące zachorowalność i śmiertelność. Z uwagi na poniższe zjawiska mogą one nawet zyskać na znaczeniu jako problem dotyczący zdrowia publicznego, w kontekście wzrastającego wpływu na ekonomię i społeczeństwo:

  • Wzrost liczby ludności i zaludnienia / stłoczenia ludzi
  • Coraz częstsze przypadki osłabionej odporności (wiek, choroby i procedury lecznicze)
  • Nowe mikroorganizmy
  • Wzrost odporności bakterii na działanie antybiotyków” 5
 
Definicja Odcewnikowych Zakażeń Krwi (CR-BSI)

Definicja CR-BSI jest pomocna w zakresie ustalenia, czy pierwotnym źródłem bakteriemii jest cewnik. W ramach tej definicji rozróżnia się infekcje, których źródłem są mikroorganizmy znajdujące się w miejscu wprowadzenia cewnika lub w jego świetle:

  • Rumień lub stwardnienie tkanek w obrębie 2 cm wokół miejsca wprowadzenia cewnika, przy jednoczesnym braku zakażenia krwi i ropy.
  • Dla zakwalifikowania infekcji jako wywołanej mikroorganizmami znajdującymi się wewnątrz światła cewnika konieczne jest stwierdzenie przypadków nadmiernej wrażliwości skóry, rumienia lub stwardnienia tkanek >2 cm od miejsca wprowadzenia cewnika wzdłuż szlaku podskórnego cewnika, bez równoczesnego zakażenia krwi 7

Rozpowszechnienie i częstość występowania MRSA

Infekcje wywołane przez szczepy Gronkowca złocistego odpornego na metycylinę (MRSA) to poważny problem, z którym boryka służba zdrowia na całym świecie. MRSA jest definiowany jako każdy szczep Staphylococcus ureus, który wykształcił odporność na antybiotyki beta-laktamowe, w tym penicylinę (metycylinę, dikloksacylinę, nafcilinę, oksacylinę itp.) oraz na cefalosporynę.

Zgodnie z danymi Ośrodków Zapobiegania i Kontroli Chorób (CDC) MRSA jest obecnie odpowiedzialny za około 1% wszystkich infekcji wywołanych przez Staphylococcus i ponad 50% infekcji wywołanych przez Staphylococcus i występujących w placówkach służby zdrowia. Staphylococcus aureus jest zaraz po Staphylococcus epidermidis drugim najważniejszym patogenem odpowiedzialnym za infekcje wywołane przez Staphylococcus i występujące w placówkach służby zdrowia w Stanach Zjednoczonych, a 49% tych infekcji wywoływanych jest przez bakterie MRSA o wysokiej odporności na działanie antybiotyków.

Występującym najpowszechniej szczepem MRSA odpowiedzialnym za infekcje występujące w szpitalach w Stanach Zjednoczonych jest szczep zwany USA100 8 . MRSA jest szczególnie uciążliwy w szpitalach i klinikach, w których przebywają pacjenci z otwartymi ranami. Stosowanie narzędzi inwazyjnych oraz osłabione układy odpornościowe to przypadki zwiększonego ryzyka infekcji. Na terenie Stanów Zjednoczonych każdego roku ponad 290.000 pacjentów szpitali ulega zakażeniu przez Staphylococcus aureus. Spośród tych infekcji około 126.000 związanych jest z MRSA 9 .


 
Zanieczyszczenie mikrobiologiczne jest najbardziej niebezpieczne dla pacjentów, którzy poddani są leczeniu pozajelitowemu oraz dla pacjentów, u których stosuje się cewniki dożylne. W takim wypadku patogeny mogą dotrzeć bezpośrednio do obiegu ustrojowego i wywoływać odcewnikowe zakażenia krwi (CR-BSI) lub też infekować różne narządy i prowadzić do ich uszkodzenia.

W związku z tym zapobieganie CR-BSI ma kluczowe znaczenie. W połowie lat 90-tych Ośrodki Zapobiegania i Kontroli Chorób (CDC) opublikowały standardową definicję CR-BSI, która jest najpowszechniej akceptowaną definicją przypadków CR-BSI 6 .

Infekcje bakteryjne można w większości leczyć z użyciem antybiotyków. Aczkolwiek znane są przypadki, kiedy jest to bardzo trudne, a nawet niemożliwe, ponieważ bakterie mogą posiadać wielolekową odporność. Nie istnieją żadne skuteczne leki przeciwko chorobom wywoływanym przez większość wirusów i wszystkie priony. Dlatego właśnie zapobieganie jest tak istotne.

 Rys. 4: Występowanie MRSA w Europie w 2008 roku 7

Definicja bakterii z odpornością wielolekową

Oporność wielolekowa to cecha organizmu chorobotwórczego umożliwiająca mu przetrwanie w kontakcie z określonymi lekami lub substancjami chemicznymi o szerokim spektrum skuteczności eliminowania organizmów 10 .
Ważne organizmy o odporności wielolekowej to:

  • Staphylococcus aureus odporny na metycylinę (MRSA)
  • Enterococcus odporny na wankomycynę (VRE)
  • laktamaza o poszerzonym spektrum działania (ESBLs) wytwarzająca bakterię Gram-dodatnią
  • Klebsiella pneumoniae carbapenemase (KPC) produkująca bakterię Gram-ujemną
  • Acinetobacter baumannii odporny na Imipenem
  • Pseudomonas aerginosa odporny na Imipenem
  • Mycobacterium tuberculosis o odporności wielolekowej (MDR-TB) oraz Mycobacterium tuberculosis o niezwykle dużej odporności wielolekowej (XDR-TB).
 
Copyright © 2012 B. Braun, Aesculap Chifa Sp. z o.o.
Created by: HONKI Multimedia. CMS System PageEditor 4.0